Focus leggen op individuele wensen en behoeften
Door Jos de Blank (artikel in NU’91, origineel hier te lezen: NU’91 artikel TLG)

Innovatie. Een krachtig woord maar wellicht voor veel zorgprofessionals nog onduidelijk. Want wat is innovatie nu precies? En hoe vertaalt het zich op de werkvloer? Vaak wordt gedacht dat innovatieve ideeën alleen fancy, hightech producten zijn voor de meest invloedrijke organisaties. Maar niets is minder waar. Het belangrijkste aan innovatie is namelijk de waarde voor de klant. In de zorgsector zijn dat uiteraard de zorgprofessionals en de cliënten. Dat innovatie kan worden toegepast in alle sectoren wil Ilse Schoormans vanuit haar ervaringen duidelijk naar voren brengen. Het door haar opgerichte platform Thuisleefgids.nl adviseert en ondersteunt cliënten, verpleegkundigen en verzorgenden bij de invulling van een veranderende rol.

De grootste vernieuwing in de zorgpraktijk is misschien wel de bredere blik die van verpleegkundigen en verzorgenden wordt gevraagd. “Het gaat niet alleen om medische zaken, maar ook om de wens om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven. Maatschappelijk merk je bijvoorbeeld heel sterk dat de generatie van babyboomers daar al bewust mee bezig is. In een vroeg stadium worden plannen gemaakt en maat- regelen genomen”, licht Ilse toe. “Zorginstellingen gaan in diezelfde beweging mee. Ziekenhuizen zijn er helemaal op gericht om patiënten zo snel mogelijk naar huis te laten gaan. En dat geldt ook voor de zorg in de wijk”.

Cliëntgericht kijken
Dat betekent dat niet alleen de medische handelingen en verzorging centraal blijven staan. Ze vervolgt: “Je moet ook goed kijken naar de thuissituatie en of een cliënt ermee uit de voeten kan. Is er verdere ondersteuning nodig, bijvoorbeeld op het gebied van zaken als preventie, communicatie, voeding of alarmering? Dat zijn vragen die verpleegkundigen en verzorgenden in de praktijk steeds vaker stellen. Of zouden moeten stellen.” Ze is daarom ook een voorvechter van een aanvullende vragenlijst bij de anamnese.

“Vragen die dan specifiek gaan over het zelfstandig thuis blijven wonen. Die antwoorden zouden een nuttige plek in kunnen nemen in het proces van een intake en zelfs in het reguliere zorgproces. Het is iets waar ik op dit moment actief mee bezig ben.”

Geen tijd voor Google
Aansluitend moeten er antwoorden worden gezocht op de gestelde vragen. “Dan is het natuurlijk niet de bedoeling dat de betreffende verpleegkundige of ver- zorgende het bos in wordt gestuurd. Achter de computer zitten googlen naar alle innovatieve producten die er te koop of te leen zijn, is natuurlijk niet de bedoeling. Daar is met de huidige werkdruk absoluut geen tijd voor. Dus moet je die vragen in andere han- den kunnen leggen”, aldus Ilse. Ze zou het daarom goed vinden als zorgorganisaties een medewerker of een ondersteunende applicatie zouden krijgen, die met deze gerichte vragen uit de praktijk aan de slag gaat. “Een specialist die de vragen neer gaat leggen op plaatsen waar kennis en informatie van producten aanwezig is”.

Reviews en keurmerk
Dit platform – voor het vergelijken en kiezen van innovatieve producten – wil Thuisleefgids.nl nadrukkelijk zijn. “Vergelijk ons maar met Booking.com of Independer. Jij vult je wensen in en vervolgens verschijnt er een overzicht van alle opties. Met prijzen en beoordelingen.” Dat laatste staat hoog op het verlanglijstje. “We hebben overleg met gemeenten, zorgorganisaties, zorgverzekeraars en het ministerie van VWS om tot een soort van landelijke structuur of waarderingsmethodiek te komen. Zodat je producten heel snel en gemakkelijk op waarde kunt schatten. Dat zou de keuze voor een cliënt of zorgprofessional een stuk gemakkelijker maken. En datzelfde geldt voor reviews, waarbij gebruikers hun mening en waardering geven. We zijn volop bezig om dat ook op onze website te integreren.”

VALPREVENTIE
Op dit moment speelt valpreventie een hoofdrol als het gaat om innovatieve producten. Voor het groeiend aantal zelfstandig wonende ouderen vormt vallen en de daaruit voortkomende letsels een zeer reëel risico. Daarom worden op dit gebied steeds meer hulpmiddelen ontwikkeld en aangeboden. In dat kader is de heupairbag een interessant product. Deze wordt onder de kleding gedragen en komt bij een val in actie.

Samenwerken bij testen
In dit kader houdt ze een pleidooi voor samenwerking bij het testen van producten: “Nu is het nog zo dat dit binnen allerlei organisaties los van elkaar wordt gedaan. Iedereen is met eigen testen bezig, waarbij er veel dingen dubbel worden gedaan. Waarom zoek je elkaar daarin niet op? Dat je het testen en de testomgeving met elkaar combineert én op elkaar afstemt. Waarbij je producten bijvoorbeeld laat rouleren, zodat er meerdere praktijkervaringen bij elkaar worden opgeteld. Ook dat is iets waar we gericht mee bezig zijn. Dat dit een plek krijgt binnen een breder kennis- netwerk, waar wij als bedrijf uiteraard dolgraag een rol in willen spelen.” Het bedrijf verkoopt zelf geen producten, maar is een verzamelplatform. Daardoor zijn er geen belangen bij specifieke fabrikanten of leveranciers. Alle leveranciers zijn welkom op het platform. Hierdoor ligt de keuze voor een oplossing altijd bij de cliënten of professionals.

‘Iedereen is met eigen testen bezig, waarbij er veel dingen dubbel worden gedaan’

Speciale tool
Om het keuzeproces voor cliënten en professionals te vergemakkelijken, is er een speciale filtertool ontwikkeld. “Deze tool begeleidt je via belangrijke thema’s en gerichte vragen door een boomstructuur. Dat begint met de heel algemene vraag over de kern van het probleem. Heeft het te maken met een behoefte op het gebied van mobiliteit en specifiek alarmering? Gaat het bijvoorbeeld om valrisico’s? Vanuit die basis gaat de tool dan verder met steeds specifiekere vragen. Om ten slotte uit te komen bij de producten en hulpmiddelen die een rol zouden kunnen spelen”, legt Ilse uit. “Maar je kunt natuurlijk nog altijd rechtstreeks een beroep doen op onze expertise.”

‘Aan het plaatje zie je niet of een product inderdaad de oplossing biedt die je zoekt’

Producten op proef
In het verlengde van dit keuzeproces ziet ze de optie om producten op proef te kunnen gebruiken. “Aan het plaatje zie je niet of een product inderdaad de oplossing biedt die je zoekt. Daarom moet het toch mogelijk zijn om dat even uit te proberen in de prak- tijk. Om te checken of het inderdaad past bij de cliënt in zijn of haar situatie”, benadrukt ze. Van de zijde van fabrikanten en leveranciers ziet ze daarin geen terughoudendheid. “Die zijn er bij gebaat dat hun producten zo breed mogelijk worden geaccepteerd. Dus komen ze hun afnemers daarin graag tegemoet. Datzelfde geldt trouwens ook als het bijvoorbeeld gaat om het leasen van hun producten. Dit gaat de komen- de tijd meer vorm krijgen in deze markt.”

Focus op de werkvloer
Het past volledig in de ontwikkeling die de markt voor zorgproducten en -hulpmiddelen doormaakt. “Je merkt dat er op allerlei gebieden ontwikkelingen plaatsvinden. Niet alleen puur met producten, maar ook in het zoeken van verbanden om samen te werken. In principe zijn dat allemaal zaken die je onder het kopje ‘innoveren’ kunt verzamelen. Het gaat om verbeteren en vernieuwen. Waarbij wat mij betreft de focus steeds moet blijven liggen op de cliënt en – in het verlengde daarvan – de professional op de werkvloer. Daar moet de vernieuwing, de innovatie, om draaien”.
Zelf blijft Ilse Schoormans zich in elk geval enthousiast en met veel ambitie inzetten voor innovaties in de zorg. “Zowel wat de producten betreft als de mogelijke samenwerkingsverbanden. We moeten in deze belangrijke sector toch als BV Nederland kunnen handelen en niet vanuit allerlei verschillende eilandjes. Als we dat bereiken, hebben we misschien wel de grootste innovatie te pakken. Zeker als we dan ook nog de dagelijkse praktijk als middelpunt van alles zien.”

Ilse Schoormans (34) is na een studie hbo-v aan het werk gegaan als verpleegkundige. Daarna koos ze al snel voor een specialisatie als toegepast gerontoloog. Deze studie, die zich specifiek richt op ouderen, innovatie, wonen, welzijn en zorg, rondde ze als eerste in Nederland succesvol af. Al tijdens de studie werd ze gefascineerd door het scala aan innovatieve producten, dat er voor de zorg beschikbaar was. Dat deed haar besluiten om zich hier helemaal op te richten. Via het platform Thuisleefgids.nl informeert, adviseert en ondersteunt ze met haar team dagelijks klanten en professionals op dit gebied.